W 1462 r. Małgorzata z Mościsk dziedziczka Dynowa wydała akt erekcyjny, na mocy którego ufundowała kościół w Wesołej, na którego cele przeznaczyła dwa łany. Świątynię usytuowano na pagórku w rozwidleniu dwóch rzek [w okresie zakładania parafii rzeka Baryczka płynęła prawdopodobnie pod samym kościołem, o czym świadczy skarpa od strony północnej]. Położenie świątyni dawało jej możliwości obronne, chociaż na szczęście nie doświadczyła ona takiego losu w czasie najazdów tatarskich, jak choćby kościół w Hyżnem.
Jak wynika z opisu świątyni zachowanego w aktach wizytacji biskupiej z 1798 r. nad drzwiami zakrystii umieszczona była tabliczka z krótkim napisem informującym o dacie budowy oraz wzmianka, że patronkami kościoła były św. Katarzyna Panna i Męczenniczka oraz św. Barbara.
Wizytujący parafię w 1798 r. biskup Antoni Gołaszewski opisał wygląd kościoła. Jego ściany opierały się na kamienno-ceglanej podmurówce. Do kościoła wchodziło się od strony zachodniej. Na ścianie wschodniej usytuowano ołtarz według wymogów ówczesnego budownictwa. Duże i drewniane drzwi zamykane były od wewnątrz na zasuwę, a od zewnątrz na kłódkę ze skoblem. Wejście do wnętrza prowadziło przez wieżę kościelną dobudowaną do kościoła, która jednocześnie stanowiła jego przedsionek. Wewnątrz znajdował się ołtarz główny i dwa boczne. W pierwszym z nich w górnej części umieszczony był obraz Najświętszej Maryi Panny, a u dołu obraz św. Magdaleny otoczony portykami. Wizytujący podkreślił, że był on starej roboty, częściowo rzeźbiony, częściowo malowany i złocony. Tabernakulum było drewniane, a mensa ołtarzowa murowana. Do mensy ołtarzowej prowadziły trzy drewniane stopnie, tzw. gradusy. Nad drewnianym tabernakulum umieszczono ciborium, czyli tron do wystawienia Najświętszego Sakramentu w monstrancji, cały rzeźbiony i częściowo złocony. Po prawej stronie ołtarza głównego znajdował się ołtarz z obrazem Matki Bożej Różańcowej. Po drugiej stronie, w okolicy bocznych drzwi, znajdował się ołtarz z obrazem św. Katarzyny patronki kościoła. Po lewej stronie od głównego wejścia, czyli po stronie północnej ulokowano w I połowie XVII w. kaplicę, którą ufundował proboszcz ks. Stanisław Fabrycy. Były w niej dwa małe okna.
Kościół miał sześć dużych okien oprawnych w ołów i trzy małe. Nad wejściem do nawy kościoła na dwóch słupach drewnianych pomalowanych na czerwono usytuowany był chór, na którym znajdowały się małe organy (pozytywka). Sufit był drewniany i płaski. Z kolei według opisu z 1722 r. ściany kościoła i sufit były częściowo malowane z postaciami świętych. Ołtarze, pomalowane na czarno, miały złocone elementy rzeźbione. W skład wyposażenia kościoła wchodziło: 8 ławek z jednej strony i 7 z drugiej, 2 częściowo rzeźbione konfesjonały, 2 obrazy do noszenia (brackie), 2 czerwone chorągwie, 2 białe chorągwie, 1 pogrzebowa, 1 krzyż do procesji, 12 lichtarzy na niebiesko malowanych, 10 lichtarzy malowanych na biało, 4 lichtarze malowane na wiśniowo, 1 monstrancja srebrna, 1 kielich pozłacany, 2 kielichy częściowo pozłacane, 1 puszka do komunikowania.
Świątynia posiadała 3 dzwony, z których jeden był niewiadomego pochodzenia, drugi tzw. południowy oraz mały dla konających. Była też sygnaturka. Przy drzwiach zakrystii umieszczono dzwonek. Dzwonków ołtarzowych do Mszy św. było 3 i jeden pojedynczy. Na wyposażeniu świątyni było 6 białych ornatów, 5 powszednich w kolorze białym, czerwonym, zielonym, fioletowym i czarnym, kapy oraz całun sukienny czarny. Ponadto znajdowała się w niej kamienna chrzcielnica z drewnianym przykryciem. Korzystano z 2 łacińskich mszałów, kancjonału oraz rytuału.
Jak widać z opisu kościół w Wesołej nie był zbyt okazały, a jego wygląd nie zmieniał się zasadniczo w ciągu wieków. Warto wspomnieć, że w XV w. powstał kościół w Golcowej (1448 r.), Domaradzu (1485 r.) i Bliznem.
Od południowej strony kościoła usytuowana była drewniana plebania z dachem pokrytym gontem. Dziedziniec otoczono parkanem, a nieopodal znajdował się staw. Plebania składała się z sieni tuż przy kuchni (piekarni), drugiej sieni o dwojgu drzwiach, z których wchodziło się do izby i alkierza. Ponadto była tam jeszcze mała izdebka o jednym oknie. Od zachodu była jeszcze druga kuchnia, w której wstawiono dwa okna i piec piekarski.
Drugi kościół w Wesołej zaczęto budować w czerwcu 1838 r. Powstał on na miejscu starego. Ponieważ był to teren cmentarny, usunięto nagrobki, które się tam być może znajdowały. Odprawianie nabożeństw przeniesiono na 3 lata do byłej dworskiej karczmy, którą dzierżawił Żyd. Karczma stała na miejscu starej szkoły. Prace murarskie prowadzone były pod kierunkiem Jana Malinowskiego z Dukli, roboty ciesielskie wykonywał Otto z Przemyśla, stolarkę wewnętrzną Maksymilian Paczoszyński rodem z Korczyny, a roboty ślusarskie Szymon Lenczewski z Birczy. Budowę kościoła zakończono w listopadzie 1839 r.
Kościół w Wesołej wybudowano w stylu późnobarokowym. Jest on typowym przykładem obowiązującego w tym czasie w cesarstwie austriackim stylu budownictwa sakralnego. Ma jedną nawę. Pojedyncza wieża wyrasta z korpusu kościoła od wysokości strychu. Nowo wybudowany kościół orientowany jest na zachód, co było odstępstwem od tradycji. Nie wiadomo, dlaczego odstąpiono od tradycji w tym przypadku.
Architektura wnętrza kościoła jest nietypowa. Budowniczy zaplanował na obydwu ścianach bocznych balkony dla wiernych, co jest zjawiskiem niespotykanym w świątyniach katolickich, ale spotykanym w świątyniach protestanckich a nawet w bożnicach. Ks. Walenty Mączka podsumował te pracę krótko, mówiąc: „Jakie artysty i kolatory takie i dzieło”. W 1876 r. objął on parafię w Wesołej, a kościół tam wybudowany określił „szopą” murowaną na chwałę Bożą w guście austriackim. Według jego opisu budowla miała mocne mury, dobre wiązania na dachu, ściany zeszpecone półkolistymi oknami, pod którymi były krużganki, które biegły przez całą długość kościoła po obydwu stronach. Krużganki hamowały dostęp światła, a to powodowało ciemność, wilgoć i stęchliznę. Sklepienia i krużganki spoczywały na słupach u dołu murowanych, ogromnie grubych. Duży ołtarz był skrzynią zbitą z desek. Poboczne ołtarze pochodziły ze starego kościoła, ale ustawiono je przy słupach w środkowej nawie, a nie w nawach bocznych, bo przeszkadzały krużganki.
Nowo wybudowany kościół został poświęcony w 1842 r. przez ks. Antoniego Kaczanowicza z Dubiecka dziekana dynowskiego. W latach 1889-1891 ks. Mączka dokonał jego gruntownej restauracji. Obecnie kościół został uznany za zabytek i wpisany do rejestru.
Wyposażenie kościoła stanowią trzy ołtarze. Jeden główny w centralnej części prezbiterium został wykonany na zlecenie ks. Mączki w stylu nawiązującym do baroku. W środkowej części w niszy ołtarzowej umieszczona jest tzw. grupa ukrzyżowania-Pan Jezus na krzyżu i po bokach Matka Boska Bolesna oraz św. Jan Apostoł. W górnej partii ołtarza znajduje się obraz patronki kościoła św. Katarzyny Panny i Męczenniczki pochodzący prawdopodobnie ze starego kościoła. Po obu stronach nastawy ołtarzowej znajdują się drewniane figury przedstawiające św. Apostołów Piotra i Pawła. Ołtarze boczne z 1904 r. wykonano na zamówienie ks. Mączki w stylu nawiązującym do baroku. Jeden poświęcono Matce Bożej Różańcowej. Nawiązuje on do starej tradycji istniejącego w Wesołej Bractwa Różańca NMP z XVIII w. W drugim ołtarzu umieszczono obraz Dzieciątka Jezus, który nawiązuje do tradycji z XVII w. Bractwa Imienia Jezus istniejącego również w tej miejscowości. W dolnej partii głównego ołtarza na wysokości mensy ołtarzowej umieszczono tabernakulum, które od 1964 r. jest metalowe w miejsce dawnego drewnianego.
Chrzcielnica znajdująca się w kościele pochodzi prawdopodobnie ze starego kościoła. Organy istniejące do dziś zainstalowano w kościele w 1902 r. na zamówienie ks. Walentego Mączki.
Obecnie obok kościoła od strony północno-zachodniej stoi dzwonnica, która ma trzy wnęki, gdzie umieszczono trzy dzwony. Długość dzwonnicy wynosi 6 m. Znajduje się w niej pochodzący z początku XVI w. dzwon „Jan” o wadze 580 kg. Nie wiadomo, kiedy dokładnie został odlany, gdzie i przez kogo.
Do dzisiaj nie udało się odczytać sensu napisu złożonego z liter: ATWOZKABRTBRKCZQTPSVSOZMART. Legenda mówi, że dzwon ten był wyryty z ziemi, co może pochodzić stąd, że najprawdopodobniej w XVI w. byli jacyś wędrowni ludwisarze, którzy na miejscu wykonywali dzwony i aby tego dokonać, do głębokiego dołu wstawiali formę z gliny i wlewali rozżarzony stop metali, zasypywali wszystko ziemią do wystygnięcia, a potem wydobywali dzwon na powierzchnię.
Pierwotnie w starym kościele dzwony umieszczono w drewnianej dzwonnicy-wieży, która jednocześnie była przedsionkiem kościoła. W nowym kościele dzwony umieszczono nad chórem w specjalnym pomieszczeniu. Ks. Mączka postanowił zbudować murowaną dzwonnicę, gdy belki nośne, na których umieszczone były dzwony zbutwiały. Nowa miała trzy gniazda dzwonowe. Najstarszy dzwon umieszczono w środku. W 1917 r. dwa pozostałe zabrali Austriacy. W latach 20-tych XX w. ks. Michał Siedleczka zakupił jeden dzwon, ale zarekwirowali go Niemcy na początku II wojny światowej.
15 listopada 1927 r. od parafii weselskiej odłączyła się Barycz, gdzie zorganizowano parafię.
W połowie lat 50-tych XX w. parafia Wesoła otrzymała dwa dzwony zarekwirowane przez okupantów z polskich kościołów. Była to odpowiedź na podanie ks. proboszcza Stanisława Oleszkiewicza, który dowiedział się, że w magazynie poniemieckim znajdowały się dzwony zarekwirowane przez okupantów z polskich kościołów. Większy dzwon miał wagę 250 kg, a mniejszy 30 kg. Dzwony te poświęcono i umieszczono na dzwonnicy. Obecnie mały dzwon, który służył za sygnaturkę został ofiarowany do kościółka w Magierowie. Na początku lat 80-tych wybudowano nową dzwonnicę. Ks. Władysław Szypuła zamówił do niej nowy dzwon o wadze 970 kg u Felczyńskich w Przemyślu. Wszystkie trzy wspomniane wcześniej dzwony tworzą harmoniczne zestrojenie akordu F-GIS-C w tonacji molowej. Na wieży kościelnej zaś od niepamiętnych czasów znajduje się sygnaturka ważąca około 30 kg.
Cmentarze
23 sierpnia 1784 r. ukazał się dekret cesarza austriackiego nakazujący przeniesienie miejsc grzebalnych poza tereny zamieszkałe. W Wesołej przy kościele grzebano do końca 1836 r., kiedy to poświęcono nowy cmentarz u zbiegu drogi głównej i Harendarskiej. Znajduje się tutaj nagrobek właściciela Wesołej Piotra Gwozdeckiego [zmarł w 1844 r.] wykonany z piaskowca w stylu neoklasycznym. Do podziemnego grobowca prowadzą kamienne schody. Nad wejściem w głąb położono kamienną płytę z czterema żelaznymi kolcami. We wnętrzu są żelazne ciężkie drzwi. Na wprost złożone są szczątki dziedzica, a po lewej i prawej stronie trumny zmarłych księży proboszczów. Historia obecnego cmentarza w Wesołej sięga 1880 r. Umiejscowiono go na polu wyłączonym z gruntów plebańskich.
Źródło: K. Bator, Wesoła na Pogórzu Dynowskim Dzieje wsi i parafii, Wesoła 2009, s. 64-74, 76-80.
